1. Thay đổi về tâm lý

Nguyên nhân sự thay đổi là do các em bước vào thời kỳ phát triển mới về sinh lý, giai đoạn dậy thì, hormone sinh dục bị thay đổi. Giai đoạn dậy thì bắt đầu với bé trai khoảng từ 10-14 tuổi và bé gái từ 10-13 tuổi

Ở bé trai, giai đoạn này, cơ thể tăng lượng testosterone nên thường có hiện tượng xuất tinh, mộng tinh. Nếu bé không được tìm hiểu trước về vấn đề này sẽ dễ mặc cảm, ngượng ngùng, tính cách nóng nảy, khó kiềm chế và sẵn sàng gây gổ hơn.

Với những bé dậy thì muộn lại dễ rơi vào mặc cảm, tự ti, thấy mình khác người và nếu không được chú ý quan tâm sớm có thể các em bị tự kỷ, rút vào hoạt động riêng lẻ và ngày càng hạn chế tiếp xúc với người thân và bạn bè.

Các bé gái trong giai đoạn này cũng do thay đổi về hormone nên có một số biểu hiện nhất định như: ít hài lòng về bản thân và gia đình, đôi khi mặc cảm tự ti vì ngoại hình, vóc dáng hay hoàn cảnh gia đình.

Thông thường ở độ tuổi dậy thì, các em gái có xu hướng thích kết thân với nhóm bạn cùng tuổi và lớn tuổi hơn (chiếm đa số). Bên cạnh đó, các em thích tự quyết định mọi việc, dễ tỏ ra chống đối nếu người lớn không hài lòng với việc mình làm.

2. Thay đổi về sinh lý

Đây là giai đoạn cơ quan sinh dục và những vấn đề về sinh lý của cả nam và nữ giới hoàn thiện mạnh mẽ nhất. Các em bắt đầu thấy tò mò về cơ thể của bản thân, của bạn bè và đôi khi của những bạn khác giới.

Giai đoạn này bạn nam phát triển mạnh về vóc dáng cơ thể và bộ phận sinh dục (bao tinh hoàn to ra, sẫm màu hơn, hai tinh hoàn cũng to thêm, dương vật phát triển và rất dễ ngóc đầu dậy ngay cả khi trẻ vui vẻ, thoải mái, lông mọc ở xung quanh và có thể cả ở háng và đùi).

Bạn nữ phát triển nhiều về ngực (quầng vú to ra, núm vú bắt đầu phát triển hơn và có màu thâm hay hồng nhạt…), bắt đầu có dấu hiệu kinh nguyệt, da dẻ mịn màng hơn và có eo, hông nở nang hơn. Bộ phận sinh dục cũng nở nang, hai bên môi, âm vật, âm đạo cũng lớn hơn, lông mu mọc nhiều, ở một số trẻ gái bắt đầu ra khí hư khi có kinh nguyệt,...

3. Thay đổi về nhận thức

Thời gian này, các bé đều ngạc nhiên và tò mò về cơ thể của mình nhiều hơn, có nhu cầu tiếp xúc với xã hội cao hơn. Các con sẽ tụ tập bạn bè, tìm hiểu qua sách báo, tranh ảnh, internet để giải đáp thắc mắc, tò mò.

Vì thế, các em có thể tò mò tìm đến với tranh ảnh, văn hóa phẩm không lành mạnh và rất dễ có hiện tượng thủ dâm. Một số trẻ khi thực hiện hành vi này xong sẽ thấy hối hận và muốn né tránh nhưng vì tiếp xúc với những thứ kích thích nên các em vẫn sẽ lén lút tiếp tục hành vi đó.

Các con, cả trai và gái đều bắt đầu có xúc cảm về giới tính, biết quan tâm và biết “thích” bạn cùng giới hay khác giới. Đó có thể do ấn tượng về tính cách, ngoại hình hay đơn giản do bạn bè trêu chọc gán ghép.

Các bạn trẻ thường xuyên có những thắc mắc về lời nói, hành động của người lớn và nếu được quan tâm và hướng các em tới những môi trường tốt đẹp thì sẽ có tác dụng rất lớn trong việc hình thành thế giới quan cho các em sau này.

Giai đoạn này khá nhạy cảm, tác động đến sự phát triển nhân cách của trẻ, vì vậy phụ huynh cần có sự quan tâm chặt chẽ tới sinh hoạt cũng như chú ý tới những khó khăn, bế tắc của trẻ để có thể can thiệp kịp thời, hiểu tâm lý con trẻ để có cách ứng xử tốt nhất. Bên cạnh đó, nên giáo dục giới tính, giúp các em có những kiến thức cơ bản về giai đoạn này.

Bài viết đã đăng ký bản quyền nội dung số.
Mọi sao chép phải tuân thủ quy định của NKB